18 mei De rechtsvorm van je onderneming kiezen

De allereerste vraag waar je mee wordt geconfronteerd wanneer je je onderneming wil starten is welke rechtsvorm je kiest. Doe je dit als natuurlijk persoon of wil je toch liever een rechtspersoon oprichten? Het juridisch statuut kiezen van de onderneming is een keuze die je best niet lichtzinnig maakt. 

De natuurlijke persoon

De meest gekozen rechtsvorm in België om een onderneming te starten is veruit als zelfstandige of te wel als natuurlijke persoon. 

Oprichting – Het ´oprichten´ van je onderneming is relatief eenvoudig als natuurlijk persoon. Je hebt geen authentieke akte nodig van de notaris en je hebt geen statuten nodig of onderlinge aktes. Je moet wel aan de wettelijke vereisten voldoen, zoals het hebben van een ondernemingsnummer. 

Oprichtingskost – Het registeren van je onderneming als natuurlijke persoon is ook goedkoop. Dit kan bij de kruispuntbank voor ondernemingen voor een bedrag van 90,5 euro. Dit is een geïndexeerd bedrag dat wordt aangepast met de inflatie. 

Vereiste kapitaal – Er is geen wettelijk minimumkapitaal die je moet hebben voordat je moet starten. Je kunt dus in principe met nul euro in de kas beginnen als zelfstandige. Uiteraard is beginnen met nul euro in bijna elk geval symbolisch. Best heb je toch wat startkapitaal om je activiteiten te kunnen beginnen. 

Aansprakelijkheid – Het grote nadeel om als natuurlijke persoon te ondernemen is de aansprakelijkheidsregeling. Deze rechtsvorm voorziet geen mogelijkheid om je vermogen af te scheiden van schuldeisers van de onderneming en vice versa. 

De rechtspersoon

Een andere manier om een onderneming te beginnen is om deze als aparte rechtspersoon in het leven te roepen. Dit is handig als je een grote onderneming wil starten, of met meerdere personen aan de slag gaat. Het biedt in bepaalde gevallen ook enkele aantrekkelijke voordelen. 

Oprichting – Hoe je een rechtspersoon rechtsgeldig opricht hangt sterk af van het juridisch statuut dat je kiest voor je onderneming. Zo is voor de BV en de NV een notariële (authentieke) akte verplicht. Voor een VOF en een CommV. is een onderhandse akte voldoende. 

Oprichtingskost –  Je oprichtingskosten zullen sterk afhangen van welke rechtspersoonlijkheid je kiest. Voor de BV en de NV is de tussenkomst van de notaris vereist, hierdoor loopt de kost snel op boven de 1000 euro. Richt je een VOF of CommV. op dan hoef je enkel de inschrijvingskosten in de kruispuntbank voor ondernemingen te betalen, dit is 90,5 euro. 

Vereiste kapitaal – Enkel voor de NV is vandaag de dag nog een minimumkapitaal nodig. Dit is 61.500 euro. Voor de BV geldt er in principe geen minimumkapitaal meer. Dit moet wel hoog genoeg zijn om de onderneming draaiende te houden. 

Aansprakelijkheid – Dit hangt af van de gekozen rechtspersoonlijkheid. De BV en de NV zijn beiden rechtspersonen met een beperkte aansprakelijkheid. De VOF en de CommV. hebben geen beperkte aansprakelijkheid. Dus er is geen onderscheid tussen jouw vermogen en dat van de onderneming in dat geval. Schuldeisers kunnen zowel aanspraak maken op het vermogen van de VOF of CommV. en jouw persoonlijke vermogen. Bij de BV en NV is dit niet het geval, behoudens enkele wettelijke uitzonderingen.